زبان‌شناسی اجتماعی
شهرام مدرس خیابانی؛ بهرام مدرسی؛ وحید طاولی؛ فریده محسنی هنجنی
چکیده
در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده است تا با استفاده از نظریة عمومی طنز کلامی آتاردو (2020)، به بررسی و تحلیل درون‌مایه جوک پرداخته شود. داده‌های پژوهش حاضر شامل 400 جوک است که در یک بازۀ سه ماهه از شبکه‌های مجازی و نرم‌افزارهای پیام‌رسان مانند تلگرام و واتس‌اپ جمع‌آوری شده است. تحلیل داده به صورت توصیفی و تحلیل محتوا با استفاده از نرم‌افزار ...
بیشتر
در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده است تا با استفاده از نظریة عمومی طنز کلامی آتاردو (2020)، به بررسی و تحلیل درون‌مایه جوک پرداخته شود. داده‌های پژوهش حاضر شامل 400 جوک است که در یک بازۀ سه ماهه از شبکه‌های مجازی و نرم‌افزارهای پیام‌رسان مانند تلگرام و واتس‌اپ جمع‌آوری شده است. تحلیل داده به صورت توصیفی و تحلیل محتوا با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شده است. علاوه بر این به منظور ارزیابی معناداری متغیرهای پژوهش از آزمون خیدوی پیرسون و برای بررسی شدت ارتباط بین متغیرها از آزمون کرمر استفاده شده است. آنچه در این پژوهش مطرح میشود شناسایی الگوهای رایج در ساخت جوکهای زبان فارسی و تعیین الگوی برتر براساس میزان خندهداری است. پس از تحلیل داده‌های پژوهش سه الگوی رایج شناسایی شد و پس از تهیه پرسشنامه شامل 30 جوک برگرفته از هر یک از الگوهای مذکور و مشارکت 125 نفر با متغیرهای اجتماعی گوناگون از قبیل میزان تحصیلات، سن و جنسیت، الگوی برتر بر اساس معیار میزان خندهداری شناسایی شد.
تحلیل گفتمان
مهسا کمال پور؛ شهرام مدرس خیابانی؛ محمد جواد حجازی
چکیده
تبلور و انعکاس افکار، باورها و به‌طورکلی ایدئولوژی در صورتهای زبانی یکی از کانونهای موردتوجه در بسیاری از حوزههای زبان‌شناسی ازجمله تحلیل گفتمان انتقادی بوده است. تولید متن‌های ادبی اعم از داستان، رمان و سفرنامه، برگرفته از ایدئولوژی نهفتة نویسندگان است که سعی دارند مخاطب را به سمت آنچه مدنظرشان است، سوق دهند. ...
بیشتر
تبلور و انعکاس افکار، باورها و به‌طورکلی ایدئولوژی در صورتهای زبانی یکی از کانونهای موردتوجه در بسیاری از حوزههای زبان‌شناسی ازجمله تحلیل گفتمان انتقادی بوده است. تولید متن‌های ادبی اعم از داستان، رمان و سفرنامه، برگرفته از ایدئولوژی نهفتة نویسندگان است که سعی دارند مخاطب را به سمت آنچه مدنظرشان است، سوق دهند. از سوی دیگر با گسترش علم زبان‌شناسی پیکره‌ای، شرایط برای تجزیه‌وتحلیل حجم زیادی از داده‌های زبانی، بیش‌ازپیش فراهم شده است. یکی از مفاهیم مهم در زبان‌شناسی پیکره‌ای موضوع کلیدواژگی است. منظور از کلیدواژه، واژة پربسامد در یک پیکره نیست، بلکه منظور واژه‌هایی است که در یک متن خاص بیش ازآنچه از یک پیکره انتظار می‌رود، فراوانی بالایی داشته باشد. در این پژوهش بر آنیم تا با تکیه‌بر کلیدواژه‌های موجود در دو اثر جلال آل احمد، یعنی «خسی در میقات» و «غرب‌زدگی» و با بهره‌گیری از رویکرد نظری بیکر (2006) به بررسی فضای سیاسی و اجتماعی حاکم در آثار وی بپردازیم. برای دستیابی به این هدف، پس از ایجاد پیکرة مرجع، شامل تمام آثار جلال آل احمد، به کمک نرم‌افزار ورد اسمیت، 20 کلیدواژه از این دو اثر استخراج شد و سپس در قالب جمله‌های نمونه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان‌دهندۀ تبلور ایدئولوژی جلال آل احمد یعنی نقد غرب‌زدگی و ماشین‌زدگی، مبارزه با بیعدالتی، ارتقای جامعۀ انسانی، ریشه‌یابی علل شکستها، دستیابی جامعۀ ایرانی به آزادی، عدالت، رفع تبعیض طبقاتی و تلاش برای حفظ هویت فرهنگی در این دو اثر بوده است.
